Μια αποτίμηση
50 χρόνια συμπληρώθηκαν από τότε που οι πρώτοι Έλληνες ‘γκασταρμπάιτερ’ της Κολωνίας ίδρυσαν στις 18 Φεβρουαρίου 1962 την Κοινότητα, την αυτοοργάνωσή τους για να διατηρήσουν την εθνική τους ταυτότητα και να αγωνιστούν για την επίλυση των καθημερινών τους προβλημάτων.
Η Ελληνική Κοινότητα προώθησε εξ αρχής τον συνδικαλισμό. Με προτροπή της προσχώρησαν εκατοντάδες Έλληνες στα γερμανικά συνδικάτα και τον Ιούλιο του 1962 εξελέγησαν οι πρώτοι Έλληνες συνδικαλιστές στο Συμβούλιο Συνδικάτων της Κολωνίας, όλοι τους μέλη της Κοινότητας.
Η Κοινότητα διεκδίκησε ήδη τότε από το γερμανικό και το ελληνικό κράτος σχολεία για τα παιδιά των μεταναστών (1964), αγωνίστηκε μαζί με άλλες 25 Κοινότητες για την ίδρυση της Ομοσπονδίας Ελληνικών Κοινοτήτων (ΟΕΚ 1966) και καλλιέργησε τη διεθνική αλληλεγγύη και τη διαπολιτισμική συνεννόηση και επικοινωνία με τους άλλους ξένους της Κολωνίας.
Στα δύσκολα χρόνια της χούντας στην Ελλάδα (1967 – 1974) η Κοινότητα πήρε θαρραλέα θέση κατά της στρατιωτικής δικτατορίας έχοντας στο πλευρό της τα γερμανικά συνδικάτα, πολλά γερμανικά κόμματα, πολλούς Κολωνέζους διανοούμενους (π.χ. Χάινριχ Μπελ, Γκίντερ Βάλραφ), την Ένωση των Διωχθέντων από το ναζιστικό καθεστώς (VVN), τους ευαγγελικούς ιερείς και συνεργάτες της Antoniterkirche κ.α.
Ακολούθησαν τα χρόνια της ‘χρυσής παλιννόστησης’ (1975 -1980), οι αγώνες για περισσότερα κοινωνικά, αστικά και πολιτικά δικαιώματα, για πολιτική συμμετοχή (1980 – 1990). Η Κοινότητα διηύρυνε τις δραστηριότητές της, αλλά αντιμετώπισε και νέα προβλήματα, διότι αυτή την εποχή διαμορφώνεται το σύγχρονο προφίλ του ελληνισμού στη Γερμανία: Ο Έλληνας έγινε από ξένος εργάτης, Ευρωπαίος πολίτης (1995). Το καθεστώς του Ευρωπαίου πολίτη διευκόλυνε την καθημερινότητα της Κοινότητας, άμβλυνε όμως την ουσιαστική συμμετοχή των μελών στις δραστηριότητές της.
Τα δύο τελευταία χρόνια όλο και περισσότεροι Έλληνες αναζητούν την τύχη τους στη Γερμανία και την Κολωνία. Εκατοντάδες ζητούν τη συμπαράσταση της Κοινότητας. Έτσι η κρίση επιβάλλει νέα καθήκοντα στην Ελληνική Κοινότητα Κολωνίας. Αν το 1960 η Ελλάδα έχασε δυναμικά, εργατικά χέρια, σήμερα χάνει το μελλοντικό επιχειρηματικό και επιστημονικό της δυναμικό. Να γιατί η φετινή αποτίμηση της 50χρονης ζωής και δράσης της Ελληνικής Κοινότητας Κολωνίας δεν είναι ‘επετειακή δοξολογία’, αλλά ορόσημο.
Γιατί όχι μόνον δεν είναι αυτονόητη η 50ετή αδιάκοπη δράση μιας αυτοοργάνωσης ξένων στο εξωτερικό, αλλά γιατί αυτή τη στιγμή η Κοινότητα καλείται να παίξει ουσιαστικό ρόλο στη νέα, πιο επώδυνη μετανάστευση.