«Οι Έλληνες γιατροί στη Γερμανία ως παράδειγμα ‘διαρροής εγκεφάλων’ στον τομέα της υγείας», Σεπτέμβριος 2012, Πανεπιστήμιο του Μύνστερ.  Αυτός είναι ο τίτλος της εργασίας του Έλληνα φοιτητή Ανδρέα Γκολφινόπουλου.

Για το θέμα της ‘διαρροής εγκεφάλων’ (Brain Drain) από την Ελλάδα στο εξωτερικό υπάρχει μόνον μία έρευνα: του Λόη Λαμπριανίδη με τίτλο «Επενδύοντας στη φυγή: η διαρροή επιστημόνων από την Ελλάδα την εποχή της παγκοσμιοποίησης», 30 Μαΐου 2011, Εκδόσεις Κριτική.  Για τους γιατρούς ειδικά δεν υπάρχει όμως καμία εργασία, ή δεν υπήρχε τουλάχιστον μέχρι τις 27 Σεπτεμβρίου του 2012, που κατέθεσε την εργασία του ο Ανδρέας Γκολφινόπουλος, μεταπτυχιακός φοιτητής στο Πανεπιστήμιο του Μύνστερ, στον τομέα της Πολιτικής Επιστήμης.

Ο κ. Γκολφινόπουλος επέλεξε τους Έλληνες γιατρούς στη Γερμανία, επειδή συνιστούν μια ομοιογενή ομάδα, αλλά λόγω των διαφορετικών σταδίων εκπαίδευσης και ειδικοτήτων περιόρισε την έρευνά του στους ειδικευόμενους γιατρούς, σε εκείνους δηλαδή που κάνουν την ειδικότητά τους.   

Η υποομάδα αυτή είναι σημαντική, σύμφωνα με τον συντάκτη της διπλωματικής εργασίας (Masterarbeit), γιατί

–        πρώτον, η πλειοψηφία τους είναι νέοι σε ηλικία και επομένως αποτελούν το πιο παραγωγικό εργατικό δυναμικό της κοινωνίας

–        δεύτερον, η ειδίκευσή τους σε γερμανικά νοσοκομεία θα επηρεάσει καθοριστικά την εγκατάστασή τους στη χώρα της σημερινής τους παραμονής

–        τρίτον, μέσω της ειδίκευσής τους καλύπτουν τις ανάγκες σε ιατρικό δυναμικό των γερμανικών νοσοκομείων και

–        τέταρτον, ο αριθμός της ομάδας των Ελλήνων γιατρών που κάνουν ειδικότητα αυξήθηκε ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Παγγερμανικού Ιατρικού Συλλόγου οι Έλληνες γιατροί άγγιξαν το 2011 τους 2.224 (Bundesärztekammer / Tätigkeitsbericht 2011). Αύξηση της τάξεως του 10,3%. Δυστυχώς δεν υπάρχουν στατιστικά στοιχεία για τους ειδικευόμενους γιατρούς.

Στη διπλωματική εργασία (Masterarbeit) δίνεται απάντηση στο βασικό ερώτημα, γιατί μεταναστεύουν οι Έλληνες γιατροί προς τη Γερμανία και μάλιστα οι ειδικευόμενοι.

Οι σημαντικότερες αιτίες μετανάστευσής τους είναι:

– Η περίφημη ‘λίστα αναμονής’ ιατρικών ειδικοτήτων στην Ελλάδα, από πέντε έως και 10 ή και 12 χρόνια, λόγω της πληθώρας των γιατρών

– η ποιότητα της ειδίκευσης στην Ελλάδα

– η αμοιβή ενός ειδικευόμενου γιατρού στην Ελλάδα αγγίζει τα 800 με 960 ευρώ και με τις χαμηλά αμοιβόμενες υπερωρίες φθάνει τα 1.500. Όλα αυτά χωρίς ‘φακελάκι’

– η τεχνολογική υποδομή και η ιδιαίτερα γραφειοκρατική διαχείριση των ελληνικών νοσοκομείων

– η διαφθορά και το πελατειακό σύστημα.  

Αντίθετα στη Γερμανία:

– Υπάρχει τόση μεγάλη έλλειψη ιατρικού δυναμικού στα νοσοκομεία, που παίρνουν Έλληνες ειδικευόμενους και χωρίς γερμανικά

– δεν υπάρχει επομένως η λίστα αναμονής

– η αμοιβή ενός ειδικευόμενου γιατρού είναι το λιγότερο 2.400 συν τις νυχτερινές υπηρεσίες και τις μισθολογικές αυξήσεις μέσω της συλλογικής σύμβασης

– η τεχνολογική υποδομή είναι καλύτερη, το ίδιο και το σύστημα διαχείρισης των νοσοκομείων

– η ποιότητα της ειδίκευσης είναι υψηλή

– η δικτύωση με συναδέλφους τους που είναι ήδη στη Γερμανία διευκολύνει την προσέλευση Ελλήνων γιατρών, διότι οι συνάδελφοί τους τους βοηθούν συγκεκριμένα στην εύρεση εργασίας, στη διαδικασία πρόσληψης ακόμη και στη διαδικασία εύρεσης στέγης

– το νομοθετικό πλαίσιο της ΕΕ και της Γερμανίας επιτρέπει αυτή τη μεταναστευτική ροή.

 Τα βασικά πορίσματα στα οποία καταλήγει η εργασία είναι:

– επιβεβαιώνεται ο ιδιαίτερος ρόλος της ΕΕ, η οποία μέσω του κατάλληλου νομοθετικού πλαισίου εξομαλύνει τη ροή εργατικού και επιστημονικού δυναμικού και καθορίζει την ταχύτητα, την αμεσότητα και το δυναμισμό της επαγγελματικής κινητικότητας

– η αύξηση του ιατρικού δυναμικού που μεταναστεύει στη Γερμανία επιβεβαιώνει πως πρόκειται για σοβαρή ‘διαρροή εγκεφάλων’ στο εξωτερικό. Αν και υπάρχει πληθώρα γιατρών στην Ελλάδα, η διαρροή αυτή σημαίνει πως το ελληνικό κράτος επένδυσε σε ανθρώπινο δυναμικό που δε θα χρησιμοποιήσει, διότι οι γιατροί κάνουν καριέρα στο εξωτερικό. Έτσι η Ελλάδα χρηματοδοτεί έμμεσα το σύστημα υγείας άλλων χωρών

– η επιστροφή αυτού του δυναμικού ως εξειδικευμένων γιατρών στην Ελλάδα είναι μάλλον άδηλη αν όχι αδύνατη.

– η ανάλυση των συνεντεύξεων των Ελλήνων γιατρών και των στοιχείων που υπάρχουν σε ανάλογες επιστημονικές εργασίες για άλλες εθνικότητες επιβεβαιώνει επίσης ένα άλλο βασικό πόρισμα: τις ελλείψεις του υγειονομικού συστήματος στην Ελλάδα.

Τέλος να σημειώσουμε ότι η εργασία παρουσιάστηκε από τον συντάκτη της Ανδρέα Γκολφινόπουλο στις 14 Ιανουαρίου 2013 και στο Πανεπιστήμιο Αθηνών στα πλαίσια συζήτησης για τη σύγχρονη αποδημία των Ελλήνων με ομιλητές τον υφυπουργό Εξωτερικών, αρμόδιο για την ομογένεια, Κωνσταντίνο Τσιάρα, την πρέσβειρα της Αυστραλίας στην Ελλάδα Jenny Bloomfield, την επίκουρο καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Ιωάννα Λαλιώτου, τον καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών Αντώνιο Κόντη κ.ά.

Το παραπάνω άρθρο δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα μας με τη σύμφωνη γνώμη του συντάκτη της εργασίας Ανδρέα Γκολφινόπουλου.