Στις 27 Ιανουαρίου 1945, πριν από 68 χρόνια, ο κόκκινος στρατός εισέβαλε στο ναζιστικό στρατόπεδο εξόντωσης του Άουσβιτς. Το στρατόπεδο του Άουσβιτς ήταν το αποτρόπαιο πρότυπο «της βιομηχανίας του θανάτου», το καμάρι της ταχύρρυθμης «εκκαθάρισης της άριας γερμανικής φυλής από άλλες φυλετικές προσμίξεις» με τη βοήθεια των τότε υπερσύγχρονων διατρητικών μηχανών της ΙΒΜ.
Αυτή την ημέρα καθιέρωσε η γερμανική πολιτεία το 1996 ως Ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος των Εβραίων, αλλά και ως Ημέρα Μνήμης του ‘γερμανικού άγους’, της πιο βάρβαρης, μεθοδικής, μαζικής εξόντωσης ανθρώπων. Την ημέρα αυτή επέλεξε και η ελληνική πολιτεία για να τιμήσει τη μνήμη των 58.885 Ελληνοεβραίων που εξοντώθηκαν από τους ναζί, εκ των οποίων οι 52.185 εξοντώθηκαν στο Άουσβιτς (Χάγκεν Φλάισερ, Στέμμα και Σβάστικα, σελ. 348).
Έτσι η 27η Ιανουαρίου είναι η Ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος των Εβραίων. Είναι όμως και «Ημέρα Ευθύνης και Εγρήγορσης» για όλους εμάς που ζούμε τις φρικαλεότητες των νεοναζί: τη δολοφονία 5 συναθρώπων μας στο Ζόλιγκεν πριν από 20 χρόνια, και τα τελευταία δέκα χρόνια τις δολοφονίες 9 Τούρκων, ενός Έλληνα και μιας Γερμανίδας αστυνομικού καθώς και τη βομβιστική επίθεση στην Keupstraße της Κολωνίας από τη νεοναζιστική οργάνωση NSU.
Στο πλαίσιο αυτό είναι καλό να υπενθυμίσουμε την ιστορική πραγματικότητα για δύο μόνιμα ερωτήματα:
Πρώτο: Γιατί διασώθηκαν τόσοι λίγοι Ελληνοεβραίοι από την κοινότητα της Θεσσαλονίκης, τη μητρόπολη του εβραϊκού πολιτισμού στα Βαλκάνια;
Για το περίεργο αυτό φαινόμενο, σε αντίθεση με τις πόλεις της υπόλοιπης Ελλάδας, ο Μωυσής Κωνσταντίνης, πρώην πρόεδρος του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδας, εκτιμά πως «ο εβραϊκός πληθυσμός της Θεσσαλονίκης ήταν μεγάλος και ήταν δύσκολο να κρυφτεί ή να φυγαδευτεί. Εξάλλου πρέπει να λαμβάνουμε υπ” όψιν μας ότι οι Γερμανοί τους ξεγέλασαν. Κανείς από τους Εβραίους που ταξίδευε για την Πολωνία δεν ήξερε ότι οδηγείται στον θάλαμο αερίων, στην εξόντωση. Αυτό το μάθαμε, όταν τέλειωσε ο πόλεμος και γύρισαν οι ελάχιστοι επιζώντες των στρατοπέδων συγκέντρωσης» (συνέντευξη Μ. Κωνσταντίνη στη γράφουσα τον Ιανουάριο του 2005). Η ιστορική έρευνα επιβεβαιώνει και τα δύο επιχειρήματα. Ο ιστορικός Χάγκεν Φλάισερ αναφέρει μάλιστα ότι οι ναζί για να ξεγελάσουν τους Εβραίους τους διέταξαν «να καταγράψουν και τον αριθμό των σκύλων τους». «Υπήρχε μια συνειδητή, παραπλανητική τακτική και σταδιακή κλιμάκωση των μέτρων». Παράλληλα όμως οφείλουμε να αποδεχθούμε και το άλλο τεκμηριωμένο επιχείρημα του κ. Φλάισερ πως οι Σεφαραδί «αποτελούσαν ένα πολιτιστικό και γλωσσικό ξένο στοιχείο που δεν αφομοιώνονταν εύκολα», ζούσαν επομένως σε μια δική τους κοινωνία, χωρίς ισχυρούς δεσμούς με τον κοινωνικό περίγυρο.
Έτσι ο μεγάλος αριθμός του εβραϊκού πληθυσμού στη Θεσσαλονίκη, η παραπλανητική τακτική των ναζί και οι χαλαροί δεσμοί των Σεφαραδί με την ντόπια κοινωνία διευκόλυναν την εξόντωση των Εβραίων της Θεσσαλονίκης.
Δεύτερο ερώτημα: Πως μεταφέρθηκαν τόσες μεγάλες μάζες ανθρώπων από τη μία άκρη της Γερμανίας ή και της Ευρώπης στην άλλη, “με κίτρινο άστρο στην καρδιά και αριθμό στο χέρι;”
Γι’ αυτό το κίτρινο άστρο στην καρδιά, γι’ αυτόν τον αριθμό στο χέρι φρόντιζαν οι μηχανές διάτρησης της ΙΒΜ, τις οποίες προμηθευόταν το ναζιστικό καθεστώς κατ’ ευθείαν από τη γερμανική θυγατρική DEHOMAG. Τί έκαναν οι μηχανές διάτρησης της IBM;
Το κίτρινο άστρο τοποθετούνταν μόνον αφού επιβεβαιωνόταν η εβραϊκή ταυτότητα του κρατούμενου. Κι αυτό το επιβεβαίωνε με καταλυτική ακρίβεια το διάτρητο δελτίο της ΙΒΜ όπου κάθε τρυπούλα του αντιστοιχούσε με κάποιον αριθμό: π.χ. το 8 σήμαινε «καταγεγραμμένος εβραίος», ο αριθμός 2 σήμαινε: «εξόντωση», ο αριθμός 5: «αυτοκτονία» κλπ.
Ο κάθε αριθμός αντιστοιχούσε δηλαδή σε έναν και μοναδικό κρατούμενο και κωδικοποιούσε όχι μόνο τα προσωπικά του στοιχεία, όνομα, επίθετο, κατοικία, αλλά και την ιδεολογία, τη θρησκεία και τον τρόπο με τον οποίο προγραμματιζόταν η εξολόθρευσή του.
Τα επεξεργασμένα στοιχεία διοχετεύονταν από το 1938 στις τοπικές υπηρεσίες, στα αρμόδια υπουργεία και οργανώσεις, στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, σε όλο το φάσμα της οικονομίας, της πολιτικής, της δημόσιας ζωής και της δημόσιας διοίκησης (αναλυτικά στο βιβλίο του Αμερικανοεβραίου Edwin Black: IBM und der Holocaust, 2002 / η πιο πλήρης και εμπεριστατωμένη μελέτη για τη διαπλοκή του αμερικανικού ομίλου με το ναζιστικό καθεστώς και τη συμβολή του στην εξολόθρευση των Ευρωπαίων Εβραίων. Σημείωση: ο επικεφαλής της IBM ήταν Αμερικανοεβραίος!).
Έτσι με τις μηχανές διάτρησης της ΙΒΜ, τα κομπιούτερ της εποχής, και το μοναδικό για την εποχή του σύστημα κωδικοποίησης και αποθήκευσης στοιχείων, ήταν εφικτή η εκκένωση ολόκληρων περιοχών από τους εβραίους ή η μετακίνησή τους από το ένα μέρος της Γερμανίας στο άλλο, χωρίς λάθη, γρήγορα και συγκεκριμένα.
Κάτι που συνεχίστηκε τουλάχιστον μέχρι και τον Ιανουάριο του 1945 και στις υπό κατοχή ευρωπαϊκές χώρες. Αυτό έγινε και στην Ελλάδα, όπου για πρώτη φορά καταγράφηκε ο πληθυσμός ανάλογα με τη θρησκευτική του πίστη.
Με αυτή την τεχνολογική υποδομή ο στόχος του ναζιστικού καθεστώτος να εξοντώσει τους Εβραίους της Ευρώπης ήταν πρακτικά υλοποιήσιμος, δηλαδή ρεαλιστικός. Αλλά, ο Χίτλερ ηττήθηκε.
Το Ολοκαύτωμα των Εβραίων αριθμεί σύμφωνα με τα διασωθέντα, αν και ελλιπή, στοιχεία των ναζιστικών αρχείων τουλάχιστον 6 εκατομμύρια θύματα, εις πείσμα όσων υποστηρίζουν τα αντίθετα.
Τιμής ένεκεν αναφέρουμε μόνον τους αριθμούς των θυμάτων από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης κατά τόπο καταγωγής (οι αριθμοί είναι στρογγυλοποιημένοι προς τα κάτω):
165.000 από τη Γερμανία, 65.000 από την Αυστρία, 32.000 από τη Γαλλία και το Λουξεμβούργο, πάνω από 100.000 από την Ολλανδία, 60.000 από την Ελλάδα, 60.000 από την πρώην Γιουγκοσλαβία, πάνω από 140.000 από την πρώην Τσεχοσλοβακία, 500.000 από την Ουγγαρία, 2.200.000 από την πρώην ΣΕ και 2.700.000 από την Πολωνία.
(Bλέπε ανάμεσα στα χιλιάδες βιβλία και μελέτες και: Wolfgang Benz, Der Holocaust, / W. Benz, hrsg., Dimension des Völkermords. Die Zahl der jüdischen Opfer des Nationalsozialismus, / Till Bastian, Ausschwitz und die ‘Ausschwitz-Lüge‘ – Massenmord und Geschichtsfälschung, u.v.a.)
Βιβή Παπαναγιώτου